W odpowiedzi na zagrożenia wynikające z użycia akrylofentanylu, syntetycznego opioidu, 29 września 2017 r. Unia Europejska podjęła decyzję o objęciu tej substancji kontrolą na terenie Unii. Wdrożenie decyzji Rady Unii Europejskiej było ostatnim etapem trzystopniowej procedury prawnej opracowanej jako reakcja na pojawienie się na rynku potencjalnie szkodliwej nowej substancji psychoaktywnej. Wspomniana substancja wywołała obawy dotyczące zdrowia publicznego, po tym jak kraje członkowskie zaczęły zgłaszać szkodliwe efekty jej zażycia za pośrednictwem Europejskiego Systemu Wczesnego Ostrzegania wdrożonego przez EMCDDA i Europol.
Akrylofentanyl jest strukturalnie powiązany z fe+ntanylem, substancją objętą kontrolą i powszechnie stosowaną w medycynie jako uzupełnienie znieczulenia ogólnego podczas zabiegów chirurgicznych oraz jako środek w leczeniu bólu. Doświadczenia kliniczne pokazują, że nalokson stanowi odtrutkę na zatrucie spowodowane akrylofentanylem.
Akrylofentanyl, dostępny w UE od co najmniej kwietnia 2016 r., sprzedawany jest jako eksperymentalna substancja chemiczna. Konfiskowany był pod postacią tabletek, kapsułek oraz w formie płynnej – między innymi jako gotowy do użycia spray do nosa. W momencie przeprowadzenia oceny ryzyka w lutym 2017 r., akrylofentanyl został wykryty w 6 krajach członkowskich EU. Ponadto trzy kraje członkowskie zgłosiły 47 zgonów związanych z jego użyciem.
Kolejną substancją nalężącą do grupy syntetycznych opioidów i stanowiącą zagrożenie dla zdrowia publicznego jest furanylfentanyl. 15 listopada 2017 r. Unia Europejska podjęła decyzję o objęciu kontrolą na terenie krajów wspólnoty także tej substancji. Wdrożenie decyzji Rady Unii Europejskiej wynikającej z uprzedniej propozycji ze strony Komisji Europejskiej, było – podobnie jak w przypadku akrylofentanylu – ostatnim etapem trzystopniowej procedury prawnej opracowanej jako reakcja na pojawienie się na rynku potencjalnie szkodliwej nowej substancji psychoaktywnej, która również wywołała obawy dotyczące zdrowia publicznego, po tym jak kraje członkowskie zaczęły zgłaszać szkodliwe efekty jej zażycia za pośrednictwem Europejskiego Systemu Wczesnego Ostrzegania wdrożonego przez EMCDDA i Europol.
Furanylfentanyl – tak, jak akrylofentanyl – jest strukturalnie powiązany z fentanylem, substancją objętą kontrolą i powszechnie stosowaną w medycynie jako uzupełnienie znieczulenia ogólnego podczas zabiegów chirurgicznych i jako środek w leczeniu bólu. Furanylfentanyl, dostępny w UE od co najmniej czerwca 2015 r., jest sprzedawany jako eksperymentalna substancja chemiczna oraz jako „legalny” zamiennik nielegalnych opioidów. Informacje uzyskane dzięki konfiskatom pokazują, że część furanylfentanylu dostępnego w Europie została wyprodukowana przez przedsiębiorstwa chemiczne w Chinach.
Skonfiskowany furanylfentanyl miał postać proszku oraz płynu – między innymi gotowego do użycia sprayu do nosa, jak również w postaci płynu do papierosów elektronicznych. W momencie przeprowadzenia oceny ryzyka, w maju 2017 r., furanylfentanyl został wykryty w 16 krajach członkowskich EU oraz w Norwegii. Dodatkowo sześć krajów członkowskich zgłosiło 23 zgony związane z jego użyciem. Doświadczenia kliniczne pokazują, że odtrutką na zatrucie spowodowane wspomnianym narkotykiem stanowi nalokson.
Kraje członkowskie mają rok na przyjęcie w ustawodawstwie krajowym odpowiednich działań kontrolnych.
Źródło: EMCDDA strona internetowa: http://www.emcdda.europa.eu