Przy tworzeniu polskiego Systemu Wczesnego Ostrzegania zdecydowano się na przyjęcie szerokiej interpretacji zakresu funkcjonowania tegoż Systemu. Uznano, że jest to kierunek, który pozwoli uzupełnić luki w systemie monitorującym zjawisko używania narkotyków, z drugiej zaś umożliwi skuteczne ograniczenie ryzyka związanego z nowymi substancjami psychoaktywnymi obecnymi na scenie narkotykowej. Przy projektowaniu Systemu wzięto pod uwagę pewne charakterystyczne dla Polski uwarunkowania. Jednym z tych uwarunkowań jest stosunkowo ograniczona liczba laboratoriów posiadających zaplecze wystarczające do prowadzenia identyfikacji nowych narkotyków. Drugim - sytuacja prawna, penalizująca posiadanie jakiejkolwiek ilości narkotyków, co w praktyce wyklucza możliwość analizowania próbek ulicznych (praktyka realizowana w wielu krajach, w których przepisy prawne na to zezwalają).

Mając na uwadze powyższe ograniczenia zdecydowano się na zaprojektowanie Systemu w taki sposób, aby umożliwiał  najbardziej efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów. Partnerami działającymi w Systemie są: Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji, Instytut Ekspertyz Sądowych, Oddziały Toksykologiczne oraz organizacje pozarządowe pracujące z osobami eksperymentującymi i uzależnionymi.

Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji (CLKP)

CLKP jest jednym z najlepiej wyposażonych w Polsce laboratoriów chemicznych, posiadające bogate doświadczenie w analizach różnego rodzaju narkotyków (w tym nowych) na potrzeby Policji. Ponadto do Centralnego Laboratorium trafiają próbki, z identyfikacją których mają problemy inne laboratoria policyjne.

Instytut Ekspertyz Sądowych (IES)

IES jest wiodącą jednostką zajmującą się analizami toksykologicznych materiałów biologicznych (płynów ustrojowych), między innymi pod kątem obecności substancji psychoaktywnych. Do IES trafiają próbki z oddziałów toksykologicznych z całej Polski.

Laboratorium Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Laboratorium ABW jest kolejnym z wiodących laboratoriów zarówno pod względem wyposażenia jak i kwalifikacji personelu. Przedmiotem prowadzonych  tam analiz są często substancje psychoaktywne rozmaitego pochodzenia.

Zarówno CLKP,  IES oraz Laboratorium ABW przesyłają do polskiego SWO informacje o:

• nowych substancjach psychoaktywnych,
• nowych mieszankach substancji psychoaktywnych,
• przypadkach wysokiego stężenia składników aktywnych.

Przesyłane informacje dodatkowo zawierają dane o miejscu, gdzie nastąpiła konfiskata narkotyków, z których pobrano próbki oraz jeżeli są dostępne, zdjęcia substancji.

Oddziały Toksykologiczne

Obecnie SWO współpracuje z 6 klinikami toksykologicznymi z Łodzi, Warszawy, Poznania, Bydgoszczy, Gdańska oraz Krakowa. Do SWO przekazywane są informacje nie tylko o wynikach analiz zatruć o nietypowych objawach, ale także informacje dotyczące wieku, okoliczności zatrucia, wzorów używania substancji, a także np. nazwy ulicznej, pod którą dana substancja jest sprzedawana np. w klubach. Stanowią one nieocenione źródło wiedzy
o ryzyku związanym z używaniem określonych substancji.

Organizacje pozarządowe

Do SWO informacje przekazują także realizatorzy programów street i party workingowych. Osoby te mają bliski kontakt z problemowymi użytkownikami narkotyków jak i z osobami używającymi narkotyków rekreacyjnie. Dzięki tej współpracy uzyskuje się dostęp do pogłębionych informacji o użytkownikach oraz o pojawiających się zagrożeniach.